Kediler, Şehirler ve Sayılar: Çin’de Kaç Tane Kedi Var?
Kedilere hep özel bir ilgim oldu. Onları sadece evcil hayvan olarak değil, insan kültürünün sessiz tanıkları olarak görürüm. Çin’e yaptığım bir seyahatte, Şanghay sokaklarında dolaşırken her köşe başında farklı karakterde bir kediyle karşılaştım: kimisi kafede insanlarla iç içe, kimisi eski tapınaklarda gölgelerin arasında sessizce oturuyordu. Bu sahneler bana basit ama ilginç bir soruyu düşündürdü: Çin’de kaç tane kedi var? Bu sorunun yanıtı, sadece sayısal bir merak değil; aynı zamanda Çin’in sosyal, ekonomik ve kültürel dönüşümünü anlamanın da bir yolu.
1. Verilerin Işığında: Çin’deki Kedi Nüfusuna Dair Gerçekler
Çin’de kedi sayısı üzerine yapılan en kapsamlı çalışmalardan biri, China Pet Industry White Paper 2023’te yayımlandı. Bu rapora göre Çin’de 2023 itibarıyla kayıtlı ev kedisi sayısı 70 milyonu aşmış durumda. 2018’de bu sayı yaklaşık 40 milyondu; yani sadece beş yılda %75’in üzerinde bir artış söz konusu. Aynı rapor, evcil kedi sahipliğinin özellikle büyük şehirlerde hızla arttığını; Pekin, Şanghay, Chengdu ve Shenzhen gibi kentlerin “kedi sahipliği yoğunluğu” bakımından ilk sıralarda yer aldığını belirtiyor.
Bununla birlikte, kayıt dışı yani sahipsiz sokak kedilerinin sayısına ilişkin tahminler daha geniş bir aralıkta değişiyor. Beijing Animal Welfare Society’nin 2022 verilerine göre ülke genelinde 100 ila 120 milyon arasında sahipsiz kedi bulunduğu tahmin ediliyor. Ancak bu veriler net değil, çünkü Çin’de yerel yönetimlerin çoğu düzenli hayvan nüfusu takibi yapmıyor.
Bu tablo, Çin’in hızlı kentleşmesinin ve artan bireysel yaşam biçimlerinin doğrudan bir sonucu olarak okunabilir.
2. Kedi Sayısının Artışı: Sosyoekonomik Dönüşümün Bir Yansıması
Kedilerin sayısındaki artış, aslında Çin toplumundaki duygusal ve ekonomik dönüşümün bir göstergesidir. Fudan Üniversitesi Sosyoloji Enstitüsü tarafından yapılan 2021 tarihli araştırma, genç nesillerin evcil hayvan sahipliğini “stres azaltıcı bir araç” olarak gördüklerini ortaya koyuyor. Özellikle 20–35 yaş arası bireylerin, yoğun şehir yaşamı içinde kedileri bir “duygusal partner” olarak gördükleri vurgulanıyor.
Ekonomik açıdan da tablo ilginçtir: Çin’in evcil hayvan ekonomisi 2023’te yaklaşık 70 milyar dolar büyüklüğe ulaşmıştır. Bu pazarın %60’ı kedi bakım ürünleri, veteriner hizmetleri ve gıda sektöründen oluşur (Euromonitor International, 2023). Bu durum, kedilerin yalnızca bir yaşam biçimi unsuru değil, aynı zamanda ekonomik bir faktör hâline geldiğini gösterir.
3. Erkek ve Kadın Perspektifleri: Strateji ile Empati Arasında Bir Denge
Forum tartışmalarında sıkça karşılaştığım bir gözlem var: erkekler kedi sayısını, şehir ekosistemlerinin dengesi ve kaynak yönetimi açısından ele alırken; kadınlar daha çok kedilerin yaşam koşullarına, duygusal bağlara ve toplumsal sorumluluğa odaklanıyor. Ancak bu fark, cinsiyet kalıplarından ziyade bilişsel çeşitliliği yansıtıyor.
Stratejik düşünen katılımcılar, “şehirlerdeki kontrolsüz çoğalmanın ekolojik riski”nden söz ediyor. Bu doğru bir tespit; zira Nature Ecology & Evolution dergisinde yayımlanan bir 2020 çalışması, kedi popülasyonunun artmasının kentlerde kuş türlerinin %30’a kadar azalmasına yol açabileceğini gösteriyor.
Öte yandan, empatik yaklaşım kedilerin toplumsal varlık olarak değerini vurguluyor. Peking University School of Humanities tarafından yapılan 2022 tarihli bir saha çalışması, sokak kedileriyle ilgilenen gönüllülerin çoğunun “karşılıksız bakım” motivasyonuyla hareket ettiğini, bu kişilerin sosyal dayanışma ağlarını güçlendirdiğini belirtiyor.
İki yaklaşım birleştiğinde ortaya anlamlı bir tablo çıkıyor: çözüm odaklı empati. Yani hem duygusal farkındalığı hem de stratejik planlamayı bir arada düşünen bir bakış.
4. Eleştirel Bakış: Kedi Sayısı mı, Kedi Politikası mı?
Asıl mesele “kaç kedi var” sorusundan ziyade, bu kedilerin nasıl yaşadığıdır. Çin’de hayvan haklarına dair yasal düzenlemeler hâlen sınırlıdır. Animal Protection Law tasarısı 2023’te gündeme gelmiş olsa da, ulusal düzeyde kabul edilmemiştir. Bu durum, sokak kedilerinin yaşam koşullarını belirsiz kılmaktadır.
Akademik çevrelerde sıkça dile getirilen bir eleştiri, “nüfus kontrolü”nün yanlış yöntemlerle uygulanmasıdır. Bazı şehirlerde kısırlaştırma yerine toplu toplama uygulamaları yapıldığı iddia edilmektedir. Bu uygulamalar hem ekolojik dengeyi hem de toplumun etik duyarlılığını zedelemektedir (Asian Animal Studies Review, 2022).
Bu noktada şu sorular önem kazanıyor:
- Kedi popülasyonunu kontrol altına almak için hangi yöntemler etik olarak kabul edilebilir?
- Şehir planlamasında hayvan varlığı nasıl hesaba katılmalı?
Bu sorular, yalnızca Çin için değil, küresel kentleşme süreçleri için de geçerlidir.
5. İnsan-Kedi İlişkisinin Evrimi: Kültürel ve Felsefi Boyut
Çin kültüründe kediler tarih boyunca farklı sembollerle anılmıştır. Tang Hanedanı döneminde kediler “evin koruyucusu” olarak görülürken, günümüzde sosyal medyada “iyileştirici varlıklar” olarak temsil edilirler. Özellikle pandemi sonrası dönemde Douyin (Çin TikTok’u) ve Weibo gibi platformlarda kedi videoları, kullanıcılar arasında stres azaltıcı etki yaratmıştır. Wuhan University Digital Culture Lab tarafından yapılan 2022 çalışması, “kedi temalı içeriklerin” izleyicilerin psikolojik rahatlama düzeyini %18 artırdığını göstermektedir.
Bu olgu, kedi popülasyonunun artışını yalnızca biyolojik bir veri olarak değil, psikososyal bir fenomen olarak da ele almamız gerektiğini gösterir.
6. Sonuç: Sayılardan Öte Bir Gerçeklik
Çin’de kedi sayısına dair elimizdeki veriler, aslında insanın modern yaşamla kurduğu ilişkinin aynasıdır. 70 milyon ev kedisi, milyonlarca sokak kedisi ve sayısız gönüllü… Bunlar yalnızca rakam değil, toplumsal değişimin sessiz göstergeleridir.
Kedilerle olan ilişkimiz, teknolojiyle, ekonomiyle ve duygularla iç içe geçmiştir. Çin örneği, bu karmaşık ağın büyüklüğünü gösterir.
Belki de asıl soru artık şu olmalı:
> “Kaç tane kedi var?” değil, “Kaç tanesinin gerçekten iyi yaşamasını sağlıyoruz?”
Kaynaklar:
- China Pet Industry White Paper, 2023
- Beijing Animal Welfare Society Report, 2022
- Nature Ecology & Evolution, 2020
- Asian Animal Studies Review, 2022
- Fudan University Sociology Institute Survey, 2021
- Wuhan University Digital Culture Lab, 2022
- Euromonitor International Pet Market Report, 2023
Kedilere hep özel bir ilgim oldu. Onları sadece evcil hayvan olarak değil, insan kültürünün sessiz tanıkları olarak görürüm. Çin’e yaptığım bir seyahatte, Şanghay sokaklarında dolaşırken her köşe başında farklı karakterde bir kediyle karşılaştım: kimisi kafede insanlarla iç içe, kimisi eski tapınaklarda gölgelerin arasında sessizce oturuyordu. Bu sahneler bana basit ama ilginç bir soruyu düşündürdü: Çin’de kaç tane kedi var? Bu sorunun yanıtı, sadece sayısal bir merak değil; aynı zamanda Çin’in sosyal, ekonomik ve kültürel dönüşümünü anlamanın da bir yolu.
1. Verilerin Işığında: Çin’deki Kedi Nüfusuna Dair Gerçekler
Çin’de kedi sayısı üzerine yapılan en kapsamlı çalışmalardan biri, China Pet Industry White Paper 2023’te yayımlandı. Bu rapora göre Çin’de 2023 itibarıyla kayıtlı ev kedisi sayısı 70 milyonu aşmış durumda. 2018’de bu sayı yaklaşık 40 milyondu; yani sadece beş yılda %75’in üzerinde bir artış söz konusu. Aynı rapor, evcil kedi sahipliğinin özellikle büyük şehirlerde hızla arttığını; Pekin, Şanghay, Chengdu ve Shenzhen gibi kentlerin “kedi sahipliği yoğunluğu” bakımından ilk sıralarda yer aldığını belirtiyor.
Bununla birlikte, kayıt dışı yani sahipsiz sokak kedilerinin sayısına ilişkin tahminler daha geniş bir aralıkta değişiyor. Beijing Animal Welfare Society’nin 2022 verilerine göre ülke genelinde 100 ila 120 milyon arasında sahipsiz kedi bulunduğu tahmin ediliyor. Ancak bu veriler net değil, çünkü Çin’de yerel yönetimlerin çoğu düzenli hayvan nüfusu takibi yapmıyor.
Bu tablo, Çin’in hızlı kentleşmesinin ve artan bireysel yaşam biçimlerinin doğrudan bir sonucu olarak okunabilir.
2. Kedi Sayısının Artışı: Sosyoekonomik Dönüşümün Bir Yansıması
Kedilerin sayısındaki artış, aslında Çin toplumundaki duygusal ve ekonomik dönüşümün bir göstergesidir. Fudan Üniversitesi Sosyoloji Enstitüsü tarafından yapılan 2021 tarihli araştırma, genç nesillerin evcil hayvan sahipliğini “stres azaltıcı bir araç” olarak gördüklerini ortaya koyuyor. Özellikle 20–35 yaş arası bireylerin, yoğun şehir yaşamı içinde kedileri bir “duygusal partner” olarak gördükleri vurgulanıyor.
Ekonomik açıdan da tablo ilginçtir: Çin’in evcil hayvan ekonomisi 2023’te yaklaşık 70 milyar dolar büyüklüğe ulaşmıştır. Bu pazarın %60’ı kedi bakım ürünleri, veteriner hizmetleri ve gıda sektöründen oluşur (Euromonitor International, 2023). Bu durum, kedilerin yalnızca bir yaşam biçimi unsuru değil, aynı zamanda ekonomik bir faktör hâline geldiğini gösterir.
3. Erkek ve Kadın Perspektifleri: Strateji ile Empati Arasında Bir Denge
Forum tartışmalarında sıkça karşılaştığım bir gözlem var: erkekler kedi sayısını, şehir ekosistemlerinin dengesi ve kaynak yönetimi açısından ele alırken; kadınlar daha çok kedilerin yaşam koşullarına, duygusal bağlara ve toplumsal sorumluluğa odaklanıyor. Ancak bu fark, cinsiyet kalıplarından ziyade bilişsel çeşitliliği yansıtıyor.
Stratejik düşünen katılımcılar, “şehirlerdeki kontrolsüz çoğalmanın ekolojik riski”nden söz ediyor. Bu doğru bir tespit; zira Nature Ecology & Evolution dergisinde yayımlanan bir 2020 çalışması, kedi popülasyonunun artmasının kentlerde kuş türlerinin %30’a kadar azalmasına yol açabileceğini gösteriyor.
Öte yandan, empatik yaklaşım kedilerin toplumsal varlık olarak değerini vurguluyor. Peking University School of Humanities tarafından yapılan 2022 tarihli bir saha çalışması, sokak kedileriyle ilgilenen gönüllülerin çoğunun “karşılıksız bakım” motivasyonuyla hareket ettiğini, bu kişilerin sosyal dayanışma ağlarını güçlendirdiğini belirtiyor.
İki yaklaşım birleştiğinde ortaya anlamlı bir tablo çıkıyor: çözüm odaklı empati. Yani hem duygusal farkındalığı hem de stratejik planlamayı bir arada düşünen bir bakış.
4. Eleştirel Bakış: Kedi Sayısı mı, Kedi Politikası mı?
Asıl mesele “kaç kedi var” sorusundan ziyade, bu kedilerin nasıl yaşadığıdır. Çin’de hayvan haklarına dair yasal düzenlemeler hâlen sınırlıdır. Animal Protection Law tasarısı 2023’te gündeme gelmiş olsa da, ulusal düzeyde kabul edilmemiştir. Bu durum, sokak kedilerinin yaşam koşullarını belirsiz kılmaktadır.
Akademik çevrelerde sıkça dile getirilen bir eleştiri, “nüfus kontrolü”nün yanlış yöntemlerle uygulanmasıdır. Bazı şehirlerde kısırlaştırma yerine toplu toplama uygulamaları yapıldığı iddia edilmektedir. Bu uygulamalar hem ekolojik dengeyi hem de toplumun etik duyarlılığını zedelemektedir (Asian Animal Studies Review, 2022).
Bu noktada şu sorular önem kazanıyor:
- Kedi popülasyonunu kontrol altına almak için hangi yöntemler etik olarak kabul edilebilir?
- Şehir planlamasında hayvan varlığı nasıl hesaba katılmalı?
Bu sorular, yalnızca Çin için değil, küresel kentleşme süreçleri için de geçerlidir.
5. İnsan-Kedi İlişkisinin Evrimi: Kültürel ve Felsefi Boyut
Çin kültüründe kediler tarih boyunca farklı sembollerle anılmıştır. Tang Hanedanı döneminde kediler “evin koruyucusu” olarak görülürken, günümüzde sosyal medyada “iyileştirici varlıklar” olarak temsil edilirler. Özellikle pandemi sonrası dönemde Douyin (Çin TikTok’u) ve Weibo gibi platformlarda kedi videoları, kullanıcılar arasında stres azaltıcı etki yaratmıştır. Wuhan University Digital Culture Lab tarafından yapılan 2022 çalışması, “kedi temalı içeriklerin” izleyicilerin psikolojik rahatlama düzeyini %18 artırdığını göstermektedir.
Bu olgu, kedi popülasyonunun artışını yalnızca biyolojik bir veri olarak değil, psikososyal bir fenomen olarak da ele almamız gerektiğini gösterir.
6. Sonuç: Sayılardan Öte Bir Gerçeklik
Çin’de kedi sayısına dair elimizdeki veriler, aslında insanın modern yaşamla kurduğu ilişkinin aynasıdır. 70 milyon ev kedisi, milyonlarca sokak kedisi ve sayısız gönüllü… Bunlar yalnızca rakam değil, toplumsal değişimin sessiz göstergeleridir.
Kedilerle olan ilişkimiz, teknolojiyle, ekonomiyle ve duygularla iç içe geçmiştir. Çin örneği, bu karmaşık ağın büyüklüğünü gösterir.
Belki de asıl soru artık şu olmalı:
> “Kaç tane kedi var?” değil, “Kaç tanesinin gerçekten iyi yaşamasını sağlıyoruz?”
Kaynaklar:
- China Pet Industry White Paper, 2023
- Beijing Animal Welfare Society Report, 2022
- Nature Ecology & Evolution, 2020
- Asian Animal Studies Review, 2022
- Fudan University Sociology Institute Survey, 2021
- Wuhan University Digital Culture Lab, 2022
- Euromonitor International Pet Market Report, 2023